Cách Hạch Toán Lệ Phí Môn Bài Chuẩn Nhất, Tránh Sai Sót

Kỹ Năng Kế Toán Tác giả Kỹ Năng Kế Toán 13/01/2025 25 phút đọc

Lệ phí môn bài là một trong những khoản thuế quan trọng mà doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ ngay từ đầu năm tài chính. Tuy nhiên, không ít kế toán viên, đặc biệt là những người mới vào nghề, gặp khó khăn trong việc hạch toán lệ phí môn bài chuẩn nhất, tránh sai sót. Những sai sót này không chỉ gây mất thời gian điều chỉnh mà còn có thể dẫn đến các khoản phạt không đáng có từ cơ quan thuế.

Để đảm bảo việc hạch toán đúng quy định và dễ dàng hơn trong việc kiểm soát tài chính, Kỹ năng Kế toán sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách hạch toán lệ phí môn bài chuẩn nhất, đồng thời cung cấp các lưu ý quan trọng để tránh những lỗi thường gặp!

1. Hạch toán lệ phí môn bài là gì?

Hạch toán lệ phí môn bài là quá trình ghi nhận và xử lý các khoản lệ phí môn bài mà doanh nghiệp phải nộp hàng năm, dựa trên vốn điều lệ được kê khai trong giấy phép kinh doanh. Đây là một loại lệ phí có tính chất định kỳ, tác động đến số dư "nợ có" trên hệ thống sổ sách kế toán, vì vậy doanh nghiệp cần thực hiện nghiệp vụ này một cách chính xác và đầy đủ.

Mục đích của việc hạch toán lệ phí môn bài là để đảm bảo nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp được phản ánh rõ ràng trong báo cáo tài chính, đồng thời hỗ trợ công tác quản lý chi phí hoạt động hiệu quả hơn. Nghiệp vụ này không chỉ góp phần đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tính minh bạch tài chính.

Theo quy định tại Thông tư 133/2016/TT-BTC và Thông tư 200/2014/TT-BTC, hạch toán lệ phí môn bài được thực hiện thông qua các tài khoản như TK 3338 và TK 3339. Đây là các tài khoản được thiết kế để quản lý và theo dõi các khoản thuế, phí của doanh nghiệp.

Việc hạch toán lệ phí môn bài có những mục tiêu chính như:

  • Đảm bảo sự chính xác trong các báo cáo tài chính.

  • Phản ánh đầy đủ nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp đối với nhà nước.

  • Hỗ trợ quản lý chi phí và tối ưu hóa hoạt động tài chính.

  • Tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp lý về thuế và kế toán.

Để thực hiện nghiệp vụ này một cách hiệu quả, kế toán viên cần nắm chắc các quy định liên quan, đồng thời áp dụng đúng quy trình hạch toán. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro sai sót trong quá trình nộp thuế mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc quản lý tài chính và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh.

>>> Xem thêm: Lệ Phí Môn Bài Là Gì?

2. Những quy định về hạch toán lệ phí môn bài

a, Đối tượng phải nộp lệ phí môn bài

Theo quy định tại Điều 2 Nghị định 139/2016/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi điểm a, b, c khoản 1 Điều 1 Nghị định 22/2020/NĐ-CP, đối tượng phải đóng lệ phí môn bài bao gồm:

- Doanh nghiệp thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam:

Công ty cổ phần.

Công ty trách nhiệm hữu hạn.

Công ty hợp danh.

Doanh nghiệp tư nhân.

Doanh nghiệp nhà nước.

- Chi nhánh, văn phòng đại diện và địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp:

Chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.
Địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp.

- Tổ chức kinh tế của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân

- Tổ chức, cá nhân khác hoạt động sản xuất, kinh doanh:

Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã.

Tổ hợp tác.

Hộ kinh doanh cá thể.

Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Các đối tượng này có trách nhiệm nộp lệ phí môn bài hàng năm theo quy định của pháp luật. Việc hạch toán lệ phí môn bài cần được thực hiện đối với tất cả các đối tượng nêu trên, đảm bảo tính chính xác và đầy đủ trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

>>> Xem thêm: Quy Định Lệ Phí Môn Bài - Mức Lệ Phí Môn Bài Mới Nhất

b, Đối tượng được miễn lệ phí môn bài

Các  trường hợp được miễn nộp lệ phí môn bài bao gồm:

- Cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống.

- Cá nhân, hộ gia đình sản xuất muối.

- Đơn vị sự nghiệp của Nhà nước.

- Quỹ tín dụng nhân dân xã.

- Chi nhánh, văn phòng đại diện của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp.

- Quỹ tín dụng nhân dân cấp huyện trở lên.

- Tổ chức tín dụng sau khi có quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về việc kiểm soát đặc biệt.

- Doanh nghiệp, hợp tác xã ngừng hoạt động sản xuất, kinh doanh và đã gửi đơn đề nghị ngừng hoạt động kinh doanh cho cơ quan thuế.

- Doanh nghiệp, hợp tác xã, chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã và các tổ chức kinh tế khác đã quyết định giải thể và đang trong thời gian giải thể.

Đối với các đối tượng được miễn lệ phí môn bài, doanh nghiệp không cần thực hiện hạch toán khoản thuế này. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc miễn lệ phí phải được xác nhận bởi cơ quan thuế có thẩm quyền.

c, Lệ phí môn bài năm 2024

Mức lệ phí môn bài được quy định cụ thể theo từng đối tượng nộp thuế. Dưới đây là bảng tổng hợp mức lệ phí môn bài áp dụng cho năm 2024:

- Đối với tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ:

- Đối với cá nhân, nhóm cá nhân, hộ gia đình hoạt động sản xuất, kinh doanh:

d, Thời hạn đóng lệ phí môn bài

Căn cứ tại Điều 18 Nghị định 126/2020/NĐ-CP thời hạn đóng lệ phí môn bài được quy định như sau:

Chậm nhất là ngày 30-01 hàng năm.

Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi từ hộ kinh doanh (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh của doanh nghiệp) khi kết thúc thời gian được miễn lệ phí môn bài (năm thứ tư kể từ năm thành lập doanh nghiệp) thì thời hạn nộp lệ phí môn bài như sau:

Trường hợp kết thúc thời gian miễn lệ phí môn bài trong thời gian 6 tháng đầu năm thì thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30-07 năm kết thúc thời gian miễn.

Trường hợp kết thúc thời gian miễn lệ phí môn bài trong thời gian 6 tháng cuối năm thì thời hạn nộp lệ phí môn bài chậm nhất là ngày 30-01 năm liền kề năm kết thúc thời gian miễn.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh sau đó hoạt động trở lại thì thời hạn nộp lệ phí môn bài như sau:

Trường hợp ra hoạt động trong 6 tháng đầu năm: Chậm nhất là ngày 30-07 năm ra hoạt động.

Trường hợp ra hoạt động trong thời gian 6 tháng cuối năm: Chậm nhất là ngày 30-01 năm liền kề năm ra hoạt động.

3. Các bước để hạch toán lệ phí môn bài theo quy định

Để ghi nhận đúng lệ phí môn bài, kế toán cần tiến hành các bước như sau:

Bước 1: Xác định số lệ phí môn bài cần nộp

Dựa vào từng đối tượng chịu lệ phí và mức lệ phí áp dụng, kế toán tính toán số tiền thuế môn bài doanh nghiệp phải đóng trong năm.

Bước 2: Ghi nhận khoản lệ phí phải nộp

Khi phát sinh nghĩa vụ lệ phí môn bài, kế toán thực hiện ghi sổ bằng bút toán:

Nợ TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp

Có TK 3338 – Thuế môn bài phải nộp

Bước 3: Thực hiện nộp lệ phí môn bài

Sau khi nộp lệ phí môn bài, kế toán ghi nhận:

Nợ TK 3338 – Thuế môn bài phải nộp

Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng

Bước 4: Phân bổ chi phí lệ phí môn bài

Lệ phí môn bài có thể được hạch toán bằng hai phương pháp sau:

a) Ghi nhận toàn bộ vào chi phí quản lý doanh nghiệp ngay tại thời điểm phát sinh:

Nợ TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp

Có TK 3338 – Thuế môn bài phải nộp

b) Phân bổ dần vào chi phí hàng tháng:

Khi ghi nhận chi phí trả trước:

Nợ TK 242 – Chi phí trả trước

Có TK 3338 – Thuế môn bài phải nộp

Khi phân bổ chi phí hàng tháng:

Nợ TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp

Có TK 242 – Chi phí trả trước

Bước 5: Quản lý và cập nhật thông tin

Kế toán cần thường xuyên theo dõi, kiểm tra và cập nhật số liệu liên quan đến lệ phí môn bài trong sổ kế toán chi tiết và sổ cái để đảm bảo tính chính xác.

cach-hach-toan-le-phi-mon-bai-chuan-nhat-tranh-sai-sot-1

4. Cách hạch toán lệ phí môn bài năm 2024

a, Hạch toán lệ phí môn bài khi nộp tờ khai

Sau khi hoàn thành việc nộp tờ khai lệ phí môn bài, bước tiếp theo mà doanh nghiệp cần thực hiện là hạch toán số thuế này một cách chính xác. Số liệu trên tờ khai đã nộp cho cơ quan thuế sẽ được dùng để ghi nhận khoản thuế vào các tài khoản kế toán phù hợp.

Lưu ý quan trọng: Trước khi thực hiện hạch toán, cần xác định doanh nghiệp áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư 133 hay Thông tư 200. Sự lựa chọn này phụ thuộc vào quy mô và loại hình doanh nghiệp:

  • Thông tư 133: Áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

  • Thông tư 200: Phù hợp cho cả doanh nghiệp lớn và nhỏ.

Cách hạch toán lệ phí môn bài:

Theo Thông tư 200:

Nợ TK 6425 – Thuế, phí và lệ phí

Có TK 3338 (33382) – Các loại thuế khác.

Theo Thông tư 133:

Nợ TK 6422 – Chi phí quản lý doanh nghiệp

Có TK 3338 (33382) – Các loại thuế khác.

Ví dụ minh họa:

Doanh nghiệp XYZ có số thuế môn bài phải nộp cho năm tài chính là 2.000.000 đồng.

Hạch toán sẽ được thực hiện như sau:

Nợ TK 642 (Chi phí quản lý doanh nghiệp): 2.000.000 đồng

Có TK 3338 (33382 – Thuế môn bài): 2.000.000 đồng

Việc thực hiện đầy đủ các bước trên sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định pháp luật về kế toán và thuế.

b, Hạch toán lệ phí môn bài khi nộp tiền vào ngân sách

Cho dù doanh nghiệp áp dụng Thông tư 133 hay Thông tư 200, quy trình hạch toán lệ phí môn bài khi nộp tiền vào ngân sách là như nhau. Dựa trên biên nhận nộp tiền đầy đủ và đúng hạn, việc hạch toán lệ phí môn bài năm 2024 được thực hiện như sau:

Nợ tài khoản 3338 (TK 33382): Ghi nhận các loại thuế khác.

Có tài khoản 111, 112: Tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng.

Ví dụ: Giả sử một doanh nghiệp phải nộp lệ phí môn bài vào ngân sách Nhà nước với số tiền 5.000.000 đồng. Dưới đây là cách hạch toán lệ phí môn bài khi nộp tiền vào ngân sách:

Nợ tài khoản 3338 (TK 33382): 5.000.000 đồng.

Có tài khoản 111: 5.000.000 đồng.

c, Hạch toán tiền chậm nộp lệ phí môn bài

Khi doanh nghiệp bị Cơ quan thuế ra Quyết định xử phạt, cần thực hiện hạch toán các khoản liên quan đến thuế môn bài như sau:

Ghi nhận chi phí phạt chậm nộp:

Nợ TK 811 – Chi phí khác

Có TK 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác (tiền phạt do nộp chậm)

Ghi nhận khi nộp tiền phạt vào ngân sách nhà nước:

Nợ TK 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác

Có TK 111 hoặc TK 112 – Tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng

Kết chuyển vào cuối kỳ:

Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh

Có TK 811 – Chi phí khác

Lưu ý: Các khoản tiền phạt liên quan đến chậm nộp thuế môn bài hoặc tờ khai thuế môn bài sẽ không được tính vào chi phí được trừ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).

Ví dụ minh họa:

Công ty B chuyên cung cấp dịch vụ tư vấn, có vốn điều lệ là 8 tỷ đồng. Theo quy định, lệ phí môn bài của công ty trong năm 2024 là 3.000.000 đồng, cần được nộp trước ngày 31/12/2023.

Trong tháng 1/2024, công ty B thực hiện kê khai và hạch toán lệ phí môn bài như sau:

Khi ghi nhận nghĩa vụ nộp lệ phí môn bài:

Nợ TK 6422 – Chi phí quản lý doanh nghiệp: 3.000.000 đồng

Có TK 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác: 3.000.000 đồng

Khi thanh toán lệ phí môn bài:

Nợ TK 3339 – Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác: 3.000.000 đồngCó TK 112 – Tiền gửi 

ngân hàng: 3.000.000 đồng

Do công ty B thực hiện nộp lệ phí môn bài đúng hạn, không phát sinh khoản tiền phạt. Toàn bộ quá trình hạch toán được thực hiện theo Thông tư 133.

5. Những lưu ý khi hạch toán lệ phí môn bài cho các doanh nghiệp

- Khi doanh nghiệp có sự thay đổi về vốn điều lệ hoặc vốn đầu tư, lệ phí môn bài sẽ được tính dựa trên số vốn này trong năm tài chính liền kề.

- Trường hợp vốn đăng ký được ghi trên Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy chứng nhận đầu tư bằng ngoại tệ, doanh nghiệp cần quy đổi sang đồng Việt Nam. Việc quy đổi sẽ áp dụng theo tỷ giá giao dịch bình quân liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm xác định thuế.

- Đối với các doanh nghiệp không được miễn lệ phí môn bài:

Nếu bắt đầu hoạt động sản xuất kinh doanh trong 6 tháng cuối năm, chỉ cần đóng 50% mức lệ phí môn bài của cả năm.

Nếu khởi sự kinh doanh trong 6 tháng đầu năm, phải nộp đủ mức lệ phí môn bài cả năm.

- Kể từ ngày 01/01/2017, "thuế môn bài" đã được chuyển đổi thành một loại lệ phí. Vì vậy, khi thực hiện hạch toán, doanh nghiệp cần sử dụng tài khoản 3339 để ghi nhận khoản lệ phí này.

Việc thực hiện cách hạch toán lệ phí môn bài chuẩn nhất, tránh sai sót không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp trong quản lý tài chính. Đây là một bước quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động kế toán, tránh các rủi ro pháp lý không cần thiết.

Hy vọng qua bài viết trên của Kỹ năng Kế toán, bạn đã nắm được cách hạch toán lệ phí môn bài một cách chính xác và rõ ràng. Với sự cẩn thận và đúng quy trình, bạn hoàn toàn có thể tránh được những sai sót, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn khai, nộp lệ phí môn bài trong Hộ kinh doanh

0.0
0 Đánh giá
Kỹ Năng Kế Toán
Tác giả Kỹ Năng Kế Toán Admin
Kỹ Năng Kế Toán cung cấp kiến thức thực tế về kế toán, thuế, tài chính cho người mới và kế toán có kinh nghiệm. Chúng tôi mang đến những hướng dẫn nghiệp vụ, cập nhật chính sách, chia sẻ kinh nghiệm.
Bài viết trước Kế Toán Nhà Hàng Cần Làm Những Gì? Tất Tần Tật Từ A-Z

Kế Toán Nhà Hàng Cần Làm Những Gì? Tất Tần Tật Từ A-Z

Bài viết tiếp theo

Quy Trình Kế Toán Cho Doanh Nghiệp Nhỏ, Mới Thành Lập

Quy Trình Kế Toán Cho Doanh Nghiệp Nhỏ, Mới Thành Lập
Viết bình luận
Thêm bình luận

Bài viết liên quan

Thông báo